Wytwarzanie przetok do dializ

Dializa w najprostszym ujęciu to usuwanie zbędnych elementów przemiany materii których nerki nie są w stanie usunąć we własnym zakresie. Krew Pacjenta jest oczyszczana za pomocą specjalistycznego aparatu – dializatora, w którym następuje jej oczyszczenie a następnie ponowne wtoczenie do organizmu.

Pacjenci wymagający dializ stosunkowo często, poddawani są prostemu zabiegowi operacyjnemu – wszczepieniu przetoki do dializ w celu zapewnienia bezpiecznego i przede wszystkim higienicznego przeprowadzania dializ i oszczędzeniu uszkodzeń naczyń krwionośnych.

W okresie przygotowania do wytworzenia przetoki tętniczo-żylnej Pacjent zwykle proszony jest o wykonanie szczepienia przeciwko WZW typu B, badań diagnostycznych np. USG doppler, oraz badań laboratoryjnych – grupa krwi, parametry krzepnięcia, morfologia.

Szczególną uwagę, lekarz musi zwrócić na stan zdrowia Pacjenta – przetoki tętniczo żylne nie są dedykowane osobom z problemami kardiologicznymi przez wytwarzanie dodatkowego obciążenia dla mięśnia sercowego lub znaczną otyłością, w wyniku której naczynia są pokryte dużą ilością tkanki tłuszczowej utrudniającą wykonanie przetoki. 

Najczęściej stosuje się przetoki tętniczo-żylne tworzone lekko powyżej nadgarstka, na ramieniu lub w zgięciu łokcia polegające na połączeniu żyły z tętnicą.

Dzięki zabiegowi krew szybciej przepływa a żyła ulega powiększeniu – jest bardziej widoczna co ułatwia również dostęp do niej.

Zabieg wykonuje się z zastosowaniem znieczulenia miejscowego lub ogólnego w obecności anestezjologa.

Przetoka tętniczo-żylna powinna być wykonana na kończynie mniej dominującej w codziennych czynnościach to znaczy – u praworęcznych na lewej kończynie i na odwrót.

Zdarzają się sytuacje w których konieczne jest zastosowanie sztucznego łączenia naczyń krwionośnych ze względu na ich uszkodzenie w miejscu proponowanym do wytworzenia przetoki.

Chirurg po przygotowaniu pola poddawanego zabiegowi przystępuje do jego wykonania, czyli wydziela naczynia, które mają zostać połączone i zespala je ze sobą we wcześniej ustalony sposób (połączenie sztuczne lub fragment naczynia pobranego od osoby operowanej zazwyczaj z okolicy udowej).

Po wykonaniu zespolenia rany są zszywane a szwy zdejmuje się w ciągu 10-14 dni.

Zabieg wykonania przetoki tętniczo-żylnej zazwyczaj zostaje ukończony w ciągu godziny a Pacjent ma możliwość powrotu do domu już tego samego dnia w przypadku zastosowania znieczulenia miejscowego.

Bardzo ważne od strony Pacjenta jest codzienne monitowanie stanu przetoki tj. sprawdzania jej pulsowania i trening po usunięciu szwów w postaci uciskania piłeczki w celu powiększenia przetoki.

Należy bezwzględnie pamiętać, aby cała kończyna, w której fragmencie umiejscowiona została przetoka, nie była nakłuwana!